Wereldwaterdag: Suriname en schoon drinkwater
Vorige week was het Wereldwaterdag. Volgens de Verenigde Naties (VN) loopt de wereld achter op het schema voor het behalen van de doelstellingen voor schoon-, toegankelijk en veilig drinkwater in 2030. Geldt dat ook voor Suriname?
Door René Hoeflaak
Om te beginnen zet ik de VN drinkwaterdoelen voor 2030 nog even op een rijtje:
- Universele en billijke toegang tot veilig en betaalbaar drinkwater voor iedereen
- Toegang tot adequate en billijke sanitaire voorzieningen en hygiëne voor iedereen en een einde maken aan open ontlasting, met speciale aandacht voor de behoeften van vrouwen en meisjes en mensen in kwetsbare situaties
- Waterkwaliteit verbeterd door vervuiling te verminderen, het dumpen van gevaarlijke chemicaliën en materialen te elimineren, het vrijkomen ervan tot een minimum te beperken, het aandeel onbehandeld afvalwater te halveren en recycling en veilig hergebruik wereldwijd substantieel te vergroten
- De efficiëntie van het watergebruik in alle sectoren substantieel verhogen en zorgen voor duurzame onttrekkingen en levering van zoet water.
- Een geïntegreerd beheer van watervoorraden implementeren op alle niveaus, onder meer via grensoverschrijdende samenwerking waar nodig
- Bescherming en herstel van water gerelateerde ecosystemen, waaronder bergen, bossen, wetlands, rivieren, watervoerende lagen en meren
- Internationale samenwerking en ondersteuning voor capaciteitsopbouw uitbreiden naar ontwikkelingslanden met water- en sanitatie-gerelateerde activiteiten en programma’s, waaronder waterwinning, ontzilting, waterefficiëntie, afvalwaterbehandeling, recycling en hergebruiktechnologieën
- Ondersteuning en versterking van de participatie van lokale gemeenschappen bij het verbeteren van water- en sanitair beheer.
Situatie nu
Volgens de VN is er progressie maar ligt de wereld niet op schema. Zo meldt de VN op haar website dat tussen 2015 en 2020 het aantal mensen met veilig beheerde sanitaire voorzieningen weliswaar is toegenomen van 47 procent naar 54 procent maar dat deze progressie zich zou moeten verviervoudigen om tegen 2030 de doelstelling -een universele dekking van deze basisvoorzieningen- te bereiken. Op dit moment leven twee miljard mensen zonder veilig beheerde drinkwatervoorzieningen.
In het huidige tempo zullen in 2030 nog altijd 1,6 miljard mensen geen veilig beheerd drinkwater hebben, 2,8 miljard mensen geen veilig beheerde sanitaire voorzieningen en 1,9 miljard mensen geen basisvoorzieningen voor handhygiëne. En bijna een half miljard mensen doen hun behoefte anno 2023 in een open riool.
Waterprojecten in Suriname
In het kader van Wereldwaterdag publiceerde het Surinaamse Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen vorige week een persbericht onder de titel ‘Accelerating Change’ met daarin een opsomming van een aantal projecten die moeten leiden tot het behalen van het Surinaamse aandeel in de VN doelstellingen.
Genoemd werden projecten als de opening van het oppervlaktewaterzuiveringscentrum in La Liberté in het district Commewijne, de bouw en renovatie van verschillende waterstations in districten als Wanica, Saramacca, Nickerie, Brokopondo en Sipaliwini. Deze waterprojecten worden uitgevoerd door de Dienst Watervoorziening en de N.V. Surinaamsche Waterleiding Maatschappij, samen met de Verenigde Naties, aldus het persbericht. Percentages en getallen werden in het bericht niet genoemd.
Verantwoordelijkheid Surinaamse burger
Het ministerie noemde het een plicht van de overheid om schoon en veilig drinkwater toegankelijk te maken voor elke burger maar wees er ook op dat de Surinaamse burger ook een verantwoordelijkheid heeft om de veiligheid van ons water (grondwater en rivierwater) te waarborgen. “Wees daarom bewust van de gevolgen van waterverspilling, pesticiden en kwikgebruik, maar ook het dumpen van vuil. Water raakt iedereen, een ieder is daarom nodig om actie te ondernemen.” aldus het Ministerie, dat verder geen getallen en cijfers noemde op weg naar 2030.
Schoon water in Commewijne
Een van de genoemde waterprojecten is dus het moderne waterproductiecentrum te La Liberté in het district Commewijne. Het centrum werd geopend op 10 december 2021 geopend en voorziet ruim 12.000 huishoudens 24 uur per dag van schoon en veilig drinkwater. Ook de waterdruk is door het centrum verhoogd. ‘’Gezond en veilig drinkwater is een essentieel goed. Het is de taak van de regering om deze natuurlijke hulpbron toegankelijk te maken voor elke Surinamer. ” aldus minister David Abiamofo van het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen bij de opening in bijzijn van de President van Suriname Chandrikapersad Santokhi en vice-president Ronnie Brunswijk.
Zee- en rivierwater in Suriname
Voor de realisatie van het oppervlaktewaterzuiveringscentrum in Commewijne werkte Suriname samen met De Watergroep. Dit Belgische waterleidingsbedrijf bouwde eerder in Galibi al een waterproductiecentrum, een watertoren en een noodgenerator en zorgde voor de verbinding met het nieuwe distributienet.
Hat waterproductiecentrum in Liberté onttrekt haar water uit onder meer de Suriname rivier. Met een driedubbele filtering worden humuszuren, dat zorgt voor de typische donkerbruine kleur van de tropische rivier, samen met het slib verwijderd. Daarnaast wordt in het centrum ook een baanbrekend ontziltingstechniek toegepast die gelijktijdig zowel zee- als rivierwater zuivert.
Sapaliwini
Een ander project is die in Nieuw Lombé, een dorpje in het binnenland. Op 23 augustus 2022 gaf de eerdergenoemde minister Abiamofo daar het startsein voor de start van de bouw van een nieuw watervoorzieningsproject met als doel de dorpen Nieuw Lombé, Kapasikele en Moejekiiki van veilig en gezond drinkwater te voorzien. De Surinaamse regering wil – conform de VN doelstellingen- alle ruim 200 dorpen in het binnenland van schoon drinkwater voorzien, zo gaf de minister aan in Nieuw Lombé.
Geschiedenis waterleiding in Suriname
Voordat Suriname over een waterleidingnet beschikte was op de erven van de meeste huizen een waterput, die water verschafte voor huishoudelijk gebruik. Daarnaast werd regenwater opgevangen via de dakgoten en opgeslagen in gemetselde waterbakken onder de huizen of in grote ijzeren bakken naast de huizen.
Mede met financiële steun van de Twentsche Bank werd op 20 februari 1930 in Amsterdam de N.V. Surinaamsche Waterleiding Maatschappij opgericht. Het eerste kantoorgebouw was aan de Gravenstraat 9 – 11 in Paramaribo. In 1933 werd het eerste pomp- en filtergebouw in gebruik genomen en werden de eerste (96) huishoudens aangesloten op het waterleidingnet. Vanaf 22 februari 1938 is het in Paramaribo verboden om regen- en putwater op te vangen voor drinkwater.
