Willemstoren op Bonaire: een monument met karakter

Bonaire telt 6 vuurtorens. De Willemstoren is de oudste toren en staat op het zuidelijkste punt van het eiland. Het werd gebouwd in de jaren dertig van de 19e eeuw en werd op 22 mei 1838 geopend. Drie maanden later begon de toren te schijnen. Op de verjaardag van Koning Willem I, naar wie de vuurtoren is vernoemd. De toren is al vijftig jaar niet meer bemand. De vervallen ruïne naast de vuurtoren is het oude huis van de vuurtorenwachter.

 

Willemstoren Bonaire
Willemstoren Bonaire (foto: René Hoeflaak)

Door Rene Hoeflaak

Er stroomde behoorlijk wat water door de oceaan voordat Bonaire haar eerste vuurtoren bouwde. Diverse eerdere pogingen om een vuurtoren op te richten waren gestrand. Enerzijds om dat schipbreuken voor de kust ook kansen met zich meebrachten. Er spoelden immers waardevolle, bruikbare en nuttige goederen. Zoals planken, boter, kaas, tabak, vlees en spiegels.

Daarnaast vonden tegenstanders van de bouw dat een vuurtoren mogelijk vijandige schepen zou aanlokken. En verder was er jarenlang discussie en chagrijn over de kosten.

Crowdfunding voor Bonaire

Het was uiteindelijk gouverneur Reinier Frederik baron van Raders (later nog gouverneur van Suriname) die in 1837 een commissie benoemde om het plan voor een vuurtoren uit te werken. En eigenlijk is het daarna best snel gegaan. Want een jaar later werd de Willemtoren dus geopend. Het ontwerp van de 21 meter hoge toren was van architect Hendrik Willem Graham.

Willemstoren Bonaire
Willemstoren Bonaire met torenwachtershuis (foto: René Hoeflaak)

De bouw van de toren werd voor een deel door vrijwillige giften bekostigd. Dat zouden we nu crowdfunding noemen. De toren was al in mei 1838 klaar maar omdat de lampen en de lantaren nog niet in Bonaire waren aangekomen liet de opening nog even op zich wachten. En wel tot de 56e verjaardag van Koning Willem I. Of het vooraf de bedoeling was om de toren op de verjaardag van de Koning te openen en daarom naar hem te vernoemen is mij niet duidelijk. De architect heette in ieder geval ook Willem, wellicht speelde dat bij de naamkeuze. 🙂

Ruïne met karakter op Bonaire

De eerste vuurtorenwachter was Gabriel Muskus. Hij woonde in het vuurtorenwachtershuis naast de Willemstoren. De Willemstoren werd bemand tot 1960. Voor de verlichting van de vuurtoren schakelde men toen over op zonne-energie.  Van het vuurtorenwachtershuis is nu niet meer over dan een ruïne. Maar wel ruïne met karakter, al vind ik het zelf. Een ruïne zoals een ruïne bedoeld is .

Vuurtorenwachtershuis Bonaire
Vuurtorenwachtershuis Bonaire (foto: René Hoeflaak)

Bonaire is nu eigenaar van de gebouwen en constructies van de Willemstoren, Rijkswaterstaat voor  het beheer, onderhoud en het licht. Het elektrisch onderhoud doet Radio Holland,  dat haar hoofdkantoor heeft in Rotterdam.

Bonaire
Bonaire, Willemstoren (foto: René Hoeflaak)

Rijksmonument op Bonaire

Zo’n beetje gelijktijdig met een grote opknapbeurt kreeg de Willemstoren en het vuurtorenwachtershuis in 2012 de status van rijksmonument. Bonaire telt 25 monumenten.

Interesse in een reis naar Bonaire of andere Nederlandse eilanden op de Antillen.  En de diverse mogelijkheden? Stuur een mail naar rene@groenroodwit.nl of neem contact op met ABC Travel . We vertellen je er graag meer over.