Wageningen

28 april 2018: een foto zegt zoveel als duizend woorden, zo las ik onlangs in een krantenartikel.  Wat mij betreft gaat dat helemaal op voor de foto die ik in maart maakte in het Surinaamse stadje Wageningen, gelegen in het district Nickerie.

Door René Hoeflaak

Op weg naar Nieuw-Nickerie stopte ik bij een grasveldje in het vijfduizend inwoners tellend stadje uit de bus. Niet zonder reden. Want het gaat hier om niet zo maar een grasveldje. Want midden op het veldje staat het standbeeld van ‘Alida’. Het standbeeld is een kunstwerk van de vorig jaar overleden beeldhouwer George Barron en werd op 1 juli 1973 onthuld ter ere van de afschaffing van de slavernij in Suriname. Toen 110 jaar geleden.

Alida

Alida was- aldus de overlevering- een slavin. Haar borst zou door haar jaloerse meesteres zijn afgehakt als straf voor de toenaderingspogingen van haar echtgenoot in de richting van Alida. Een beeld dus die het verhaal vertelt van de Nederlandse en Surinaamse geschiedenis. Een geschiedenis die niet in duizend woorden is te vatten.

Op de achtergrond kijk ik langs en achter Alida naar een vervallen en roestige S.M.L. rijstfabriek. Ten tijde van de onthulling van Alida een van de modernste rijstfabrieken ter wereld. Een  glanzend en iconisch toonbeeld van de bloeiende Surinaamse rijstindustrie.  Nog zo’n hoofdstuk in de gezamenlijke historie. En ook veel langer dan duizend woorden.

S.M.L. 

S.M.L. is de afkorting van Stichting Machinale Landbouw.  De rijstfabriek werd in juli 1949 opgericht als onderdeel van het ‘Project Wageningen’, een landbouwproject om Nederlandse ex-militairen om te scholen en in te zetten als rijstboeren. In de jaren vijftig en zestig ontwikkelde S.M.L. zich tot een woon-,werk- en leefgemeenschap met S.M.L. arbeiderswoningen en S.M.L. wijken. Wageningen was  het centrum van het ‘witte goud’ zoals rijst in die tijd werd genoemd.  S.M.L. was onlosmakelijk verbonden met Wageningen. Zoals R.D.M destijds met het Rotterdamse Heijplaat.

Een gulden

Als onderdeel van het onafhankelijkheidsverdrag tussen Suriname en  Nederland werd de fabriek in 1975 voor het symbolische verdrag van 1 gulden geschonken aan de kersverse Surinaamse staat.  Het is niet aan mij om de mogelijke oorzaken te benoemen maar in de jaren tachtig en negentig maakt de fabriek en Wageningen een omgekeerde en neerwaartse beweging met uiteindelijke een  faillissement eind jaren negentig.

Asbest

Het succes en de groei van S.M.L. had ook zo zijn keerzijde. In 2010 verscheen in de Volkskrant een artikel over het hoge aantal kankergevallen in Wageningen. Mogelijk het gevolg van decennialang gebruik van asbest.

Bijna jaarlijks verschijnen er in de Surinaamse media berichten over mogelijke investeerders, de herstart van S.M.L.. Ook president Bouterse kondigde de afgelopen jaren in een van zijn speeches aan de S.M.L. fabriek aan te zullen pakken.  Tot op heden nog zonder zichtbaar resultaat. Althans voor wie een bezoek brengt aan Alida.

Share this...

Facebook

0

Linkedin

Twitter