Laarwijk
24 september 2018: op een half uurtje varen van Paramaribo aan de oostoever van de Suriname rivier ligt Laarwijk. Een dorpje met nauwelijks honderd inwoners. De voormalige plantage Laarwijk is een leuke, interessante en aan te raden bestemming voor zowel wandelaars als geïnteresseerden in de Surinaamse geschiedenis, zo ervoer ik zelf eerder dit jaar.
Door René Hoeflaak
Laarwijk is een voormalige suikerplantage in het tegenwoordige district Commewijne in Suriname. Een ketel, de sluis en de indeling van de dijkpaden, de percelen en de kreekjes herinneren nog aan de (koloniale) plantagetijd.
Na afschaffing van de slavernij ontwikkelde Laarwijk zich in de late negentiende en vroege twintigste eeuw zich tot een rijke en bloeiende plantage met koffie-, sinaasappel-, bananen- , en mandarijnenbomen opgericht door de in 1865 in India geboren Halkorishaw Choenni. Als contractarbeider kwam hij in 1889 samen zijn echtgenote Dhoermatie/Dulmatia en twee zoons Madho en Sadho per schip van Brits India naar Suriname.
Steigers, smalle bruggetjes
Laarwijk is een dorpje met steigers, bruggetjes, smalle paadjes en dijkjes die de verschillende woonwijken verbindt met de hoofdweg, waar onder meer ook de enige lagere school is. Tientallen kinderen maken dagelijks gebruik van de smalle bruggetjes op weg naar school.
Voor de volwassen bewoners zijn de bruggetjes en de aanlegsteiger aan de Suriname rivier van levensbelang om – met brommer, boot of fiets- van en naar Paramaribo te reizen om (landbouw)producten te kopen en te verkopen. Een hele onderneming zo zag ik eerder dit jaar met eigen ogen.
Eugène Drenthe en Lee Towers
Een van de bekendste Laarwijkers was de toneelschrijver Eugène Drenthe. Hij werd er geboren in 1925. Hij schreef tientallen toneelstukken en vestigde zich eind jaren zeventig in Rotterdam. Die stad onderscheidde hem in 2005 de Erasmusspeld. Daarmee staat Drenthe in een rijtje met Joke Bruijs, Lee Towers. Drenthe overleed in 2009.
Paramaribo is dichtbij maar ook ver weg. Want de tijd lijkt stil te staan in Laarwijk. Met het doortrekken van een kabel vanuit Domburg, aan de overkant van de rivier, werd Laarwijk pas in 2010 aangesloten op het elektriciteitsnet. Er is niet ver van de steiger een klein dorpswinkeltje en als je naar het toilet moet, bel je een telefoonnummer, vermeld op een krijtbord bij de steiger.
Verkiezingstijd
Dossiers met plannen om Laarwijk een economisch duwtje in de rug te geven zoals een weg en een brug van en naar Paramaribo liggen al jaren in diverse lades en worden doorgaans rond verkiezingstijd afgestoft. De volgende verkiezingen zijn in 2020. In mei van dit jaar bezocht VHP leider Chan Santokhi Laarwijk. Hij beloofde de Laarwijkers ‘Laarwijk na 2020 tot grote hoogten te brengen’ aldus een artikel in Starnieuws op 28 mei.