Suriname: onthulling Fort Boekoe monument. Hoogtepunt voor de Marrons en een nieuwe toeristische trekpleister
Op 20 september wordt in het Surinaamse district Marowijne het Fort Boekoe monument onthuld. Als eerbetoon aan de Marrons en hun voormalige vrijheidsstrijder Boni. Een bijzonder moment en in meerdere opzichten een hoogtepunt. En een nieuw toeristische trekpleister. John Pel, voorzitter van Stichting Boekoe en een van de initiatiefnemers van het project legt uit waarom.
Door René Hoeflaak
Het doel van de Stichting Boekoe is onder meer om de Marrons aan de Cottica rivier een betere levensstandaard te bieden door duurzaam toerisme te ontwikkelen. Een van de initiatieven is het opzetten van het resort Kibrimi en het monument Fort Boekoe.
Fort Boekoe was in de achttiende eeuw het hoofdkwartier en verdedigingsfort van de Marrons, de gevluchte tot slaaf gemaakten. In 1772 werd het fort verwoest. Samen met de lokale bevolking besloot stichting Boekoe het fort ruim twee eeuwen later weer terug op de kaart te plaatsen en op zoek te gaan naar de exacte plek van het fort. Ruim twintig jaar en vele expedities en zoektochten later vonden John Pel en zijn mede expeditieleden onder wie kunstenaar Jan-Willem van OIdeneel vorig jaar de exacte locatie.
Tamarin en Pikien Santi
Met een monument wil Stichting Boekoe niet alleen de Marrons en hun leider Boni eren maar ook een impuls geven aan het toerisme naar de Marron dorpen Pikien Santi en Tamarin. Het monument is ontworpen door de kunstenaar Jan-Willem Oldeneel en gemaakt van aluminium en andere Surinaamse grondstoffen.
Het monument heeft de vorm van aan fraka tiki, een totempaal met spijkers en doeken om voorouders te vereren. John Pel: ‘de ontdekking van de plek en het maken van het monument was een participatief proces. We maakten en deden alles met de lokale bevolking en in afstemming met de kapiteins van beide dorpen. In goed overleg is besloten om het monument in het dorpje Tamarin te plaatsen. Onder meer vanwege de betere bereikbaarheid’.
Het monument is op meerdere terreinen een hoogtepunt. Want op het kruis van het maar liefst 4,5 meter hoge monument wordt ook het portret van de Marronse vrijheidsstrijder Boni afgebeeld. ‘met toestemming van kunstenaar Ken Doorson. We gebruikten zijn bekende portret van Boni voor het vervaardigen van een afgietsel zijn buste’ benadrukt Pel.
Aukaners en Aluku´s
Pel kijkt erg uit naar de onthulling. ”het wordt een happening. Vooral ook omdat de granman (grootopperhoofd) Velanti van de Aukaner marronstam en granman Glunder van de marronstam Aluku’s, een nazaat van Boni, bij de onthulling aanwezig zullen zijn’’
Met het monument hoopt de Stichting Boekoe toeristen naar de dorpen te trekken. Pel: ‘het monument is redelijk eenvoudig, in enkele uren vanaf Paramaribo, te bereiken. Via Moengo. Of via een onverharde weg of met de boot. Vooraf aanmelden is niet nodig. Er is ook een informatiepunt. Overnachten kan eventueel in Pikien Santi’’
Het monument is mede tot stand gekomen met steun van het het Mondriaan Fonds. Daarnaast en gelijktijdig met de onthulling van het monument zal ook een door The Missing Link, een organisatie die met verhalen heden en verleden bindt, ontworpen webapplicatie worden gelanceerd met een 3D animatie van het gebied. ‘’en met verhalen, verteld vanuit Surinaams perspectief, zoals met jager Djon’’ aldus John Pel aan het einde van ons gesprek. Dit initiatief wordt weer mede mogelijk gemaakt door het Matchingsfonds van Dutch Culture).
