Interview: Sirano Zalman

15 april 2016:  Danpaati River Lodge staat bekend als een van de meest paradijselijke plekken van Suriname. Twee jaar geleden werd het resort overgenomen door Access Suriname Travel. De Surinaamse Touroperator kocht onlangs ook de cruiseboot Mi Gudu en plantagehotel  Frederiksdorp. Op Danpaati sprak Groenroodwit met Sirano Zalman, naast oprichter en eigenaar van Access Suriname Travel vooral ook een gepassioneerd kunstenaar en sporter. ‘Zo lang ik leef, ben ik in de natuur’

Door René Hoeflaak

‘Van kinds af aan ben ik met de Surinaamse natuur bezig.  Door het te tekenen, te schilderen en later te fotograferen. Zo lang ik leef, ben ik in de natuur ’ zo begint Sirano zijn verhaal over het ontstaan van Acces Suriname Travel.

Voor onder meer een studie aan de Kunstacademie verruilt Sirano in de jaren tachtig de Surinaamse natuur voor het asfalt en de drukte in Nederland. ‘In Nederland was ik intensief bezig met sport en kunst. Eenmaal terug in Suriname pakte ik vanaf dag 1 de natuur weer op ‘.

De Bosrokoman

Om – zoals Sirano het noemt- het bos te verkennen en zijn passie voor de schoonheid van de natuur te delen met toeristen bouwt hij begin jaren negentig een Tourboot, de Bosrokoman. De boot ligt nog altijd aan de steiger achter hotel Torarica. ‘Op 9 december 1993 organiseerde ik onder de naam Wild Coast Expeditions met de Bosrokoman mijn eerste boottrip naar Commewijne. Het toerisme in Suriname stond toen nog op een laag pitje. Het was net na de binnenlandse oorlog.

Als de vraag naar tours naar het binnenland toeneemt en Sirano zijn gasten vervolgens meeneemt op tours naar onder meer Brownsberg, Raleighvallen en Nickerie is dat de opmaat naar het ontstaan van en de oprichting van Acces Suriname Travel in 1999. Sirano is vanaf dat moment dan niet alleen kunstenaar en fotograaf maar ook eigenaar van een professionele reisorganisatie die anno 2016 is uitgegroeid tot een bedrijf met 50 werknemers verdeeld over diverse organisaties,  resorts en boten zoals het pas aangekochte rivierschip Mi Gudu.

De lokale bevolking centraal

‘We bieden alles aan. Van backpack tours, hardcore expeditie, vaartochten tot en met luxe hotels in Paramaribo zoals Torarica. Maar wat we ook doen, de visie van Acces is dat de lokale bevolking centraal staat. Wij werken met hun en niet andersom. Dat geldt bij alles wat we doen. Overal. Het bos is van ons allemaal, maar het blijft hun economische zone waar zij hun inkomsten uit moeten halen.

. Het gaat ons bovendien om de totaalbeleving. Hier in Danpaati maar straks ook in het enkele weken geleden overgenomen Frederiksdorp. Die willen we daar vergroten met culturele shows, verdieping in mens en historie en ook de prachtige natuur, verder komen er een zwembad, sauna, warm water, air conditioning, een lounge bar  en  mooie wandelpaden.

Trots vertelt Sirano verder over Acces Suriname Travel. ‘Onze financiële positie is in orde en we hebben de juiste mensen op de juiste posten.  We zijn al 23 jaar een leading company in Suriname. Eigenlijk zijn we nu toe aan een volgende stap in het professionaliseringsproces zoals certificeringen’.

Dat brengt ons gesprek op de ontwikkelingen van het toerisme in Suriname.  ‘Met de oprichting in 1996 van VESTOR, de Vereniging van Surinaamse Touroperators en het opstellen van kwaliteitsrichtlijnen is er in kwalitatieve zin zeker een stap vooruit gemaakt.  De toerismesector in Suriname is in tegenstelling tot pakweg  twintig jaar geleden vrijwel volledig geprivatiseerd.  Vroeger wachtte de sector op beleid en regelgeving van  de overheid.  Dat is nu volledig anders, het ontbreken ervan is een grote belemmeringvoorde ontwikkeling van toerisme, maar wachten erop zou de doodssteek zijn’.

Passieve overheid

Het passieve  zwakke en zwalkend toerismebeleid van de overheid ziet Sirano dan ook als een van de bedreigingen van het toerisme in Suriname. Hij wijst hierbij op het ontbreken van beleid om het Cultureel Erfgoed en de natuur in Suriname te behouden en het niet investeren in marketing om het land op de kaart te zetten . ‘Vraag een Europeaan waar Suriname ligt en hij weet het niet. Hoe anders is dat bijvoorbeeld bij een land als Jamaica, een land dat actief investeert in toerisme. Overheidsbeleid is naar mijn mening gericht op een korte termijn visie. Neem het verhogen van het tarief voor de toeristenkaart van € 20,00 naar € 90,00 en later weer verlagen naar € 30,00.  Wie verzint dat ?’

Het verhaal van de rotsen

Sirano is kunstenaar, fotograaf en ondernemer tegelijk. Tijdens mijn verblijf op Danpaati zie ik hem tussen de besprekingen met het management van Acces door voortdurend fotograferen.  In een nabij gelegen dorp, op Danpaati zelf en op de rivier tijdens een gezamenlijk boottrip . Sirano: ‘Door de jaren heen wisselt mijn aandacht voor kunst, fotografie en ondernemen van periode tot periode.  Ik heb er nu 25 exposities op zitten en vorig jaar een groot kunstproject in Nederland. Op dit moment ben ik vooral bezig met de voorbereiding van  een fotoserie over het leven van de rotsen.  Hoe langer ik vaar, hoe meer ik een verhaal zie in de ligging van de rotsen. Met een GPS breng ik de positie van de rotsen in kaart. Mogelijk leidt dit tot een volgende expositie in Nederland ‘

Gepassioneerd vervolgt Sirano ons gesprek door te vertellen over een van zijn expedities. ‘Mijn vader is Indiaan. Van hem leerde ik naar het bos te kijken en de weg te bewandelen die het bos je aanreikt. Dat wil ik graag overdragen op mijn gasten. Door ze mee te nemen naar plekken waar nog nooit iemand is geweest en je volledig bent aangewezen op je zelf’

Sirano Zalman en natuur. Een onafscheidelijke combinatie. Overal en altijd. In ieder woord hoor ik zijn liefde voor de natuur en het enthousiasme die liefde te delen met zijn gasten.  In woorden, daden en beelden.